MONATO
Por skribi al ni
Serĉi en MONATO

Moderna vivo

FERVOJOJ

Virbovo-tirpovo

La germana firmao Siemens [simens] ĝojas pri la plej granda lokomotivo-kontrakto en sia historio: la Aŭstria Ŝtata Fervojo mendis 400 ekzemplerojn de la plej forta lokomotivo en Eŭropo, de la tipo Taurus (taŭro = virbovo).

Ĉiu lokomotivo kostas 2 600 000 eŭrojn kaj kapablas akceli en 9 sekundoj de nul al 100 km/h, en 27 sekundoj al 200 km/h. Pro la granda povumo – 6400 kilovatoj – ĝi povas tiri 1600-tunan varo-trajnon je 160 km/h kaj pasaĝero-trajnon je 230 km/h. Tiel oni veturos unu horon de Vieno al Linz [linc], du horojn al Salzburg [salcburg] kaj tri horojn al Munkeno.

Aluminio

Taurus longas 19,28 metrojn kaj deĵoros ĉefe en Germanio, Aŭstrio kaj orienta Eŭropo. Tial ĝi devos funkcii kun du malsamaj elektraj frekvencoj: 50 kaj 16 2/3 hercoj. La tirpovo estas grandega: 300 000 neŭtonoj – tiel pezas 30-tuna maso sur la tero. Tamen la maso de Taurus mem estas relative malgranda: 85 tunoj. Tio eblas, ĉar la lokomotivo konsistas ne nur el ŝtalo sed ankaŭ el aluminio kaj GFK, speciala plasto fortigita per fibroj.

La germana fizikisto kaj inventisto Wernher von Siemens [vernher fon simens] (1816 – 1892) fondis la firmaon Siemens Akcia Kompanio en 1847. Ĝi konstruis en 1879 la unuan elektran lokomotivon, en 1880 la unuan elektran lifton kaj en 1881 la unuan elektran tramon. Hodiaŭ simenso estas la mezur-unuo de elektra konduktanco.

Walter KLAG

Tiu ĉi teksto aperis en MONATO jarkolekto 2000, numero 11, p. 14.

Tiu ĉi artikolo povas esti libere kopiita aŭ tradukita por nekomercaj celoj, se oni mencias la fonton: Artikolo de Walter Klag el MONATO (www.monato.be).

Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: 2023-04-01