Politiko

NACIISMO

Krimoj en Krimeo

Krimeo estas aŭtonoma respubliko de Ukrainio, kiu situas en duoninsulo ĉe Nigra Maro. Ĝi estas multnacia, sed la plimulto de la loĝantoj estas rusparolantoj (rusoj kaj ukrainoj). Krome, ĉi tie loĝas krimeaj tataroj kaj aliaj etnaj grupoj; ankaŭ judoj, kvankam malmultaj, ĉar la plimulto de la krimeaj judoj estis ekstermitaj dum la dua mondmilito.

En Krimeo estas du organizaĵoj, kiuj unuigas la naciajn komunumojn: societo „Amikeco de popoloj” kaj „Konsilio de naciaj minoritatoj”. Ĉi-lasta troviĝas ankaŭ en la urbo Jalto: la rusa komunumo tamen eniras la unuan organizaĵon.

Kelkaj preskaŭ samtempaj okazaĵoj igis min verki ĉi tiun artikolon. Antaŭ kelkaj tagoj mi tralegis libron de Nina Langlet Ĥaoso en Budapeŝto. La laboro, kiun faris en Budapeŝto la geedzoj Langlet, kiam ili savis milojn da homoj (ne nur judojn), kaj la granda helpo, kiun al ili faris kristanoj, impresis kaj kortuŝis min.

Interfratiĝo

Aliflanke, mi renkontis lastatempe amikon, kiun delonge mi ne vidas. Ju pli ni interparolis, des pli mi konvinkiĝis, ke li iĝis ŝovinisto, legante propagandajn presaĵojn de rusaj ŝovinistoj, kiujn ili senpage propagas. Finfine li deklaris, ke interfratiĝo de popoloj estas malbona ideo. Preskaŭ samtempe sur la urboplaco mi trafis mitingon de loka filio de „Rusa movado de Krimeo”, kies gvidanto malkaŝe diris, ke „pri ĉiu malbono kulpas judaĉoj”.

En multnacia Krimeo pace kunvivas 13 popoloj kaj multaj etnaj grupoj. Sed ne ĉiujn kontentigas la interpopola paco en la duoninsulo. Iuj strebas rompi la stabilecon kaj dividi homojn laŭ principo „sia/fremda”. Por ili estas uzeblaj ajnaj rimedoj. Taŭgas superstiĉoj, kiujn uzis en Rusio la plej reakciaj fortoj, organizintaj pogromojn. Taŭgas mitoj, kiujn uzis faŝistoj dum la milito. Tipa ekzemplo estas artikolo en la ĵurnalo Rusa Krimeo, la revuo de „Rusa movado de Krimeo”.

Jen ero el artikolo „Pri la doloriĝo” (oktobro 2001): „Post renverso de la caro la regnon en Rusio malice uzurpis judoj – judaĉa jugo! Ili forprenis ĉiujn valoraĵojn de Rusio. Nuntempe ĉiuj fortoj de la internacia cionismo servas por neniigi Rusion. Cionistoj, havante multjarcentan sperton trompi popolojn, penetris ĉiujn sociajn, ŝtatajn kaj partiajn strukturojn kaj amasinformilojn. Cionismo estas juda faŝismo. La juda nacio nenion, krom malbono, sango kaj malĝojo, alportis al homoj”.

Humanisma kulturo

Interese estas kompari ĉi tiun artikolon kun alia el Voĉo de Krimeo, la revuo de krimea gvidantaro kaj germana komandantaro aperinta en junio 1942: „Propagandi ateismon al la rusa popolo kaj tiamaniere disdividi ĝin, malfortigi, demoralizi, transformi ĝin el monolita koloso al polvo – ĉu ne tio estas la plej supera servo al Israelo? Provo de judoj forleki kristanan ideon, detrui la tutan humanisman kulturon, kiu elkreskis surgrunde de kristanismo, neniigi plene unu el la plej religiaj popoloj de Eŭropo, la rusan, ne sukcesis”.

Laŭforme, laŭenhave, la artikoloj samsencas. Ambaŭ celas bruligi rasan kaj nacian malamon, krei „porpekan kapron”, kiu respondecu ĉiujn plagojn. Tamen la unua supre citata artikolo ne estas la sola. En ĉi-jara februara numero de la ĵurnalo Voĉo de ortodokseco aperas citaĵoj el tiel nomataj „Protokoloj de cionaj saĝuloj”. Estas pruvite, ke tiu ĉi falsaĵo estis kreita komence de la 20a jarcento laŭ iniciato de la cara sekreta polico.

La „Rusa movado de Krimeo” nutras sin per ideoj de ruslandaj ŝovinistoj, kiuj estas en plimulto nek en Krimeo nek en Rusio. Espereble la ŝovinisma veneno ricevos ĝustan pritakson kaj en Krimeo kaj en eksterlando. La plej brilaj reprezentantoj de granda rusa kulturo – Puŝkin kaj Gogolj, Lermontov kaj Dostojevskij, Levitan kaj Ajvazovskij, Dunajevskij kaj Dovĵenko kaj multaj aliaj – ne estis rusoj laŭ nacieco, sed grandaj portantoj de multnacia rusa kulturo.