La disputoj en la usona gazetaro pri tutmondiĝo estas kvazaŭ barakto inter kosmopolitaj poruloj kaj provincemaj kontraŭuloj. Iuj diras, ke la monda unuiĝa procezo apartenas al la ekonomia kampo, dum aliaj asertas ke gravas la homa komunumo. Laŭ Alejandro Reuss, redaktoro de la revuo Dollars and Sense (Dolaroj kaj senco, www.dollarsandsense.org), tutmondiĝo regata de kapitalo ankoraŭ antaŭeniras tra internaciaj kaj regionaj institutoj. Kelkfoje okazis sukcesaj manifestacioj kontraŭ tutmondiĝo, direktitaj kontraŭ internaciaj asocioj kiel Monda Organizaĵo pri Komerco kaj Internacia Mona Fonduso. Ekzemplo de regiona asocio estas NALKA (Nord-Amerika Liber-Komerca Asocio, angla mallongigo NAFTA, www.nafta-sec-alena.org).
NALKA en 1994 forigis komercajn kaj investajn obstaklojn inter Kanado, Meksiko kaj Usono. Preskaŭ ĉiuj financaj investoj kaj aktivaĵoj kiel terkultivado kaj minado estas liberigitaj de naciaj restriktoj. Kritikantoj de la pakto asertas, ke laboristoj suferas en ĉiuj tri landoj. La sindikatoj estas malfortigitaj, kaj kompanioj translokiĝas trans landlimo, kie vivkondiĉoj, medio kaj laboristaro ne estas forte protektitaj.
La komercistoj ricevis abundon da oportunoj, sed la pakto ne plifaciligas la migradon al Usono por kanadaj kaj meksikaj laboristoj. Ili devas eniri laŭ kvota leĝo aŭ kontraŭleĝe transiri la landlimon. La subtenantoj de NALKA argumentas, ke al Meksiko estas garantiitaj pli granda merkato, plej altaj profitoj kaj pli bonaj teknikoj. Kvankam komercaj kaj financaj firmaoj profitas de liberala komerc-filozofio, ankaŭ la usona ekonomio nuntempe estas deprimita kaŭze de la du irakaj militoj, la terorista atako al la Monda Komerca Centro en Novjorko, la disvastiĝantaj skandaloj pri fraŭdaj kont-metodoj kaj la borsa krizo.
| Indekso |
| Aboni al MONATO |
| Flandra Esperanto-Ligo (FEL) |
| Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: junio 2019 |