Medio

FRANCIO

La fino de malmultekosta energio

La daŭra kreskado de naftoprezoj konsciigas homojn, aparte okcidentanojn, ke tiu ĉi krudmaterialo estas altvalora kaj samtempe rara krudmaterialo. Ĉu jen la fino de la ekonomio bazita sur nafto?

Estonta evoluo de naftoprezoj

La nunan plialtiĝadon de naftoprezoj parte klarigas nunaj politikaj kaj naturaj malfacilaĵoj, nome la milito en Irako, politika malkvieto en Venezuelo, kaj laste la uragano, kiu ruinigis la sudajn ŝtatojn de Usono. Sed ankaŭ strukturaj cirkonstancoj, pli kaj pli fortiĝontaj, klarigas la situacion, nome la ekonomia disvolviĝo de Ĉinio, Barato kaj Brazilo, kaj la daŭra alta nivelo de konsumado en evoluintaj landoj. Krome, oni ne plu malkovris gravajn naftorezervojn de trideko da jaroj kaj la nunaj eltrovoj ne kompensas la kreskon de la tutmonda postulado.

Kvankam tio estas varme disputata afero, pli kaj pli da fakuloj, registaroj kaj eĉ petrolfirmaoj publike agnoskas, ke nun venas tempo de daŭre multekosta nafto. Jam junie 2004, raporto de la franca registaro unuafoje asertis la neeviteblon de evoluo tia. Post Shell [ŝel] en 2004, la firmao Texaco [teksako] atentigis en septembro 2005 pri daŭre altaj naftoprezoj, ĉar la postulado jam kreskas pli rapide ol la proponado. Certe ne estas hazardo, ke la usona registaro nun regas tri kvaronojn de la mondaj naftorezervoj, ĉu per alianco, ĉu perforte, tra la milito en Irako, ĉeesto de soldatoj en meza Azio, konstruado de naftodukto de Azerbajĝano al Turkio, politikaj premoj al Venezuelo kaj Irano ktp. Ĉu aliaj energifontoj kapablos provizi nin per abunda kaj malmultekosta energio?

Vegetala brulaĵo aŭ nutraĵo?

Espero nun kuŝas en alternativaj energifontoj, ĉefe renovigeblaj. Certe, oni povus ekspluatadi bitumajn sablojn (ĉefe en Kanado), sed la eltirado de tia nafto estas tre energikosta, ĉar ĝi konsumas grandegajn kvantojn da gaso. Esperoplena solvo estas la tiel nomata vegetala brulaĵo el kultivaj plantoj, aparte oleonapo (sed ĉiaj plantoj taŭgas, eĉ planta rubaĵo kaj uzita frit-oleo). Francio, iama elstara produktanto de vegetalaj brulaĵoj, intencas relanĉi larĝskalan produktadon. Sed estis jam kalkulite, ke la anstataŭigo de klasika benzino per vegetala benzino en Francio uzus almenaŭ du trionojn de la landa agrikultura tereno! Laŭ Eŭropa Komisiono ĉirkaŭ 10-15 % de la agrikulturaj terenoj en Eŭropo povus esti dediĉitaj al oleonapo, provizante ĉirkaŭ 20 % de la brulaĵo konsumata de la trafiko eŭropa. Limigo al la oleonapa kultivado estas la neceso nutri homojn, inkluzive veturantojn.

Ĉu nuklea energio estus solvo? Denove, la nombro de nukleaj centraloj necesaj estus tiel alta, ke la konataj rezervoj de uranio estus konsumitaj post 20-30 jaroj, eĉ se oni ne atentas la mankon de akvo por malvarmigi la reaktorojn kaj la traktadon de tiom alta kvanto de radioaktiva rubaĵo. Same, venta kaj suna energioj havas sian limigon kaj ne anstataŭos nafton.

Ĉu hidrogena estonteco?

Mirakla energi-fonto ŝajne estas hidrogeno. Hidrogeno estas brulaĵo tiel taŭga kaj efika kiel nafto, kaj la tiel nomata „hidrogena ekonomio” estas ja aktuale plej laŭmoda. La usona prezidanto Bush [buŝ] jam esprimis sian intereson pri tia ekonomio. Sed hidrogeno ne estas energifonto, nur energistokilo: senmiksan hidrogenon oni tiras el akvo per energikosta procezo. Krome, tiucele oni bezonas puregan akvon, kies produktado ankaŭ postulas grandan kvanton da energio. La necesa energifonto estus aŭ elektro (nuklea, akva, suna, venta), aŭ nafto. Se ĉiuj usonaj veturiloj funkcius per hidrogeno, la usona konsumado de akvo plialtiĝus je 10 % en lando kie tia konsumado jam estas altega. Hidrogeno verŝajne longe restos multekosta brulaĵo, ne ofte uzata pro limigo de bazaj energifontoj.

Finfine restas pliefikigo de la energiuzado. Tio estas ja grava „fonto de energio”, ĝuste dirite de „neenergio”. La nunaj teknikoj jam helpas atingi gravajn rezultojn kaj eblus kvaronigi la mondan konsumadon de energio. Tiel nomataj hibridaj veturiloj, havantaj benzinan kaj elektran motorojn, jam ŝparas trionon de la necesa benzino. Pliperfektigitaj solvoj ebligas fabriki aŭtojn, kiuj konsumadas nur 1 ĝis 2 litrojn da benzino en 100 km, sed ilia kosto estas altega.

Ŝanĝiĝonta vivstilo

Neniu energio povos sola anstataŭi nafton. Verŝajne la solvo estos mikso de tiuj ĉi energifontoj kaj energiŝparoj. Al la homaro ne tuj mankos energio, sed certas, ke la epoko de malmultekosta energio baldaŭ finiĝos. Transportado de varoj tra la mondo kaj senĉesa veturado iom post iom malkreskados. Tio evidentigas, ke la malŝparema vivstilo kiel la nuna okcidenta profunde ŝanĝiĝos kaj ŝanĝendos dum la venontaj jardekoj. Tio povus signali la komencon de monda ekonomia katastrofo, sed ankaŭ povas esti okazo raciigi kaj rehomigi nian ekonomian sistemon.