EkonomioĈINIOMonopolo super la elektropova provizadoLa plimulto de la ĉinoj opinias, ke la monopola situacio pri la elektropova provizado estas unu el la strangaj fenomenoj en la ĉina ekonomio. Kvankam en la jaro 2002 la ĉina registaro transformis la monopolon de la Ŝtata Kompanio pri Elektropovo (ŜKEP) al konkurenca grupo kun kvar grandaj kompanioj pri elektropovo kiel la kerno, tamen la transformo ne estigis ajnan pozitivan efikon, kaj la monopolo restas kiel antaŭe. Jam antaŭ la jaro 2002 ŜKEP, la plej granda produktanto, liveranto kaj administranto de elektropovo en Ĉinio, posedis pli ol 70 % de la 2500 miliardoj da juanoj da kapitalo investita en la tutlanda elektroindustrio. Fakte la kompanio restas monopola magnato, kiu gvidas kaj regas la elektropovan reton de la lando. Antaŭ nelonge pluraj ŝtataj aŭtoritatuloj prezentis al la Ŝtata Konsilantaro sian raporton, kiu montris, ke la sistema reformado de la ĉina elektropova industrio malsukcesis. Tiu industrio iĝis la ĉefa faktoro, kiu malhelpas la reformadon kaj disvolviĝon de la nacia ekonomio. La raporto klarigas ankaŭ, ke la ĉefaj estroj de ŜKEP, pere de sia monopolo, diversmaniere premas lokajn kompaniojn ekspluatantajn elektropovan reton, por ke ili malrapide kresku kaj ne plu evoluu. ŜKEP celas plifortigi sian monopolan rolon kaj protekti la administracian centralizon. La aŭtoritatuloj opinias, ke la radika kaŭzo, ke dum la lastaj kvar jaroj en Ĉinio la elektropova provizado forte ondiĝadis kaj ofte estis ege nesufiĉa, estas la ŜKEP-monopolo. Sub la monopolo la kosto de la ĉina elektropovo restas alta. Kvankam en la tuta lando la prezo de elektro ĝenerale leviĝas, la ĉirkaŭ 2000 miliardoj da juanoj investitaj en la elektropova industrio (kvarono de la tuta kapitalo por la ŝtato) ĉiujare havas profiton de nur 20 miliardoj da juanoj. Tio estas rendimento de apenaŭ 1 %, eĉ malpli alta ol la kredita procento de la ŝtata banko. Kontraste, en evoluintaj landoj la kapitala rendimento ĝenerale povas esti de 9 % ĝis 11 %. Post kaŝobservado la Ŝtata Fako pri Revizio malkovris, ke en la pasinta jaro la estraro de ŜKEP per malkonvena politiko de livero de elektro kaŭzis grandan perdon de 7,84 miliardoj da juanoj. Krom tio, ankaŭ okazis senkiala neniiĝo de la kapitalo kaj materialoj de la kompanio je 4,5 miliardoj da juanoj. La Ŝtata Fako pri Revizio konstatis, ke en nur unu jaro en la kompanio estis almenaŭ 12 krimaj ekonomiaj faroj, kiuj rilatis al monsumo de unu miliardo da juanoj. Ĝi kalkulis, ke la kompanio en la lastaj kelkaj jaroj havigis al si kontraŭleĝe 21,1 miliardojn da juanoj. Aro da ĉinaj ekonomikistoj taksas, ke ĉiujare la ĉina elektropova sektoro, pro la monopolo super la elektropova provizado, kaŭzas al la ŝtato perdon de rento de 56 ĝis 112 miliardoj da juanoj. En la printempo de la jaro 2007 Ĉinio okazigos tutlandan popolan kongreson por diskuti pri ŝtataj aferoj. Cirkulas informo, ke dum la kongreso la reprezentantoj diskutos proponon pri la tiel nomata Leĝo kontraŭ monopolo kaj fine ĝin agnoskos, por ke la ŝtato ne plu pro la elektropova monopolo suferu, kaj por ke la publiko ne plu provoku per plendoj la ministrejon pri elektropovo. MU Binghua
|