Politiko

SLOVENIO

Makuloj ankoraŭ ne viŝitaj

Antaŭ 15 jaroj, en januaro 1992, Eŭropa Unio agnoskis la novan ŝtaton Slovenio. En la tago de tiu datreveno komplete ekvalidis la nova valuto, eŭro. Por festi la datrevenon kunvenis membroj de la eŭropa elito en Ljubljana, la ĉefurbo de tiu ĉi eta dumiliona lando. La solenaĵon ĉeestis la prezidanto de la Eŭropa Komisiono, José Manuel Barosso, la prezidanto de la Eŭropa Centra Banko, Jean-Claude Trichet, kaj la prezidanto de la Eŭropa Konsilio kaj la germana kanceliero Angela Merkel.

Ĉeestis ankaŭ ses aliaj registaraj prezidantoj, ministroj pri eksterlandaj aferoj kaj ekonomikistoj kaj financistoj. Laŭditaj estis la atingaĵoj de Slovenio, la unua ekskomunisma lando enirinta la eŭro-zonon. La sukcesa organizado de la evento fariĝis testo pri la kapablo de Slovenio prezidi Eŭropan Union dum la unua duono de 2008.

Tamen speguliĝas en la publika opinio de tiu ĉi lando du makuloj: la skandala traktado de la romaa familio Strojan kaj la nesolvita problemo pri la tiel nomataj forviŝitoj. Somerfine de 2006 la 30-membra romaa familio loĝanta en kontraŭleĝe konstruita domo sur sia tereno estis forpelata de la loka slovena loĝantaro. Jam multis disputoj kun membroj de tiu ĉi familio kaj pro tio la lokaj vilaĝanoj atakis ĝin.

Rasismo

Por „protekti” la familion la polico transportis ĝin 100 kilometrojn for al rifuĝejo. Malgraŭ intervenoj de diversaj politikistoj, la vilaĝanoj ne permesis la revenon de la familio. En novembro la ŝtato forigis la kontraŭleĝe konstruitan domon kaj trovis loĝejon por la romaoj proksime al Ljubljana. La afero elvokis fortan rasismon ĉe la sud-slovenaj vilaĝanoj kontraŭ romaoj kaj montris la nepretecon de la ŝtato defendi minoritaton atakatan de majoritato. La problemo ankoraŭ ne estas solvita.

Alia makulo rilatas al ĉirkaŭ 4000 personoj, kiuj ankoraŭ havas la tiel nomatan forviŝito-statuson. Temas pri homoj, kiuj formale ne ekzistas. En 1992, post la sendependiĝo, la slovena registaro decidis, ke homoj kun fremda deveno vivantaj en Slovenio aparte petu, ke ili volas fariĝi ŝtatanoj. Tion la slovenoj kun slovena deveno ne devis fari.

Rajtoj

Kiam proksimume 18 000 homoj, naskitaj ne en Slovenio aŭ havantaj neslovenajn gepatrojn, ne petis ŝtatanecon, ĉar ili ne estis pri tio informitaj, la registaro simple forviŝis ilin el ĉiuj registroj kaj forprenis de ili la ŝtatanecon kaj restadrajton. Tiuj ĉi homoj, tolerataj en Slovenio, havis neniajn rajtojn, ĉar forprenitaj estas ĉiuj personaj dokumentoj.

Antaŭ kvar jaroj la Konstitucia Tribunalo de Slovenio juĝis, ke la tiama slovena registaro kontraŭleĝe agis, kaj ke la registaro redonu la ŝtatanecon. La slovena registaro redonis al pluraj, sed ankoraŭ restas pli ol 4000 personoj, kiuj restas forviŝitaj.

Tiel la registaro montras, ke ĝi ne obeas al la decidoj de la Konstitucia Tribunalo. La ŝtato ne kondutas, kiel en jura ŝtato necesas konduti, kaj daŭre rifuzas bazajn rajtojn al miloj da homoj. Ankaŭ tiu ĉi afero makulas la ekonomiajn kaj aliajn sukcesojn de la sudeŭropa respubliko.