La 20an de aprilo 2004 la ĉina registaro eldonis dokumenton n-ro 11 Informo pri la laboro por konservi stabilecon, en kiu ĝi avertis, ke okaze de la 15a datreveno de la protestoj en la placo Tiananmen ĉinaj disidentoj povus veni al la kontinento, kio povus endanĝerigi la politik-socian stabilecon de la ŝtato. La registaro insiste petis ĉiujn ĵurnalistojn nenion raporti pri la tiel nomataj „eventoj de la 4a de junio”.

Shī Tāo estas ĉina ĵurnalisto, kiu laboris en 2004 por la ekonomia revuo Contemporary Business News, eldonita en la ĉina provinco Hunan. Ankaŭ li ricevis la registaran peton. Pri la „eventoj” li nenion raportis, sed hejme, per sia privata retadreso de Yahoo!, li sendis resumon de la dokumento al la transmara retejo Asia Democracy Foundation (Fondaĵo por demokratio en Azio), kiu publikigis ĝin en siaj paĝoj. Kiam la ĉina registaro rimarkis tion, ĝi petis la honkongan oficejon de Yahoo! kontroli, kie estis la liko, kaj transdoni la personajn donitaĵojn de la sendinto. Yahoo! donis la informojn, ne demandante, kial ili estas bezonataj. Tuj poste, la 24an de novembro 2004, Shī Tāo estis arestita. Komence de 2005 li estis „aŭdata” kaj punita per dekjara mallibereco pro likigo de ŝtataj sekretoj.

Ĉio ĉi do okazis jam antaŭ pli ol du jaroj. Tamen la internacia gazetaro reprikomentis la kazon, kiam en junio la World Organization for Human Rights USA (La monda organizaĵo por homaj rajtoj, Usono), kune kun la ĉina disidento Wang Xiaoning kaj lia edzino Yu Ling, antaŭ tribunalo en Kalifornio (Usono) postulis de Yahoo! financan sendamaĝigon en nekonata sumo. La organizaĵo diras, ke Yahoo! per la transdono de privataj donitaĵoj severe endanĝerigis la ĵurnaliston Shī Tāo kaj aliajn politikajn disidentojn.

Bedaŭro

Proparolanto de Yahoo! bedaŭris, ke „uzantoj de ĝia retservo en Ĉinio estis enkarcerigitaj, ĉar ili dissendis siajn politikajn ideojn tra Interreto”, sed argumentis, ke Yahoo!, same kiel ĉiuj aliaj eksterlandaj firmaoj en Ĉinio, devas obei la lokajn leĝojn. La granda plimulto de la akciuloj de Yahoo! ŝajne samopinias. La peto de ĉinaj uzantoj, ke Yahoo! entute ne plu konservu la personajn donitaĵojn de siaj retuloj, por ke tiuj ne povu esti misuzataj, estis rifuzita de 85 % de la akciuloj de la entrepreno. Kontraŭ alia propono, ke Yahoo! kreu komisionon, kiu kontrolu, ke ne estu helpataj totalismaj politikaj reĝimoj, kiuj ne subtenas homajn rajtojn, oni voĉdonis per preskaŭ 96 % ... La internacia renoma firmao decidis lavi siajn manojn kiel Pilato: temas ja pri interna politika decido de alia ŝtato, tio ne estas nia afero.

Kiel finiĝos la proceso kontraŭ Yahoo! estas ĉi-momente ankoraŭ ne konata, sed ĉiuj mirus, se malgranda Davido, la asocio por homaj rajtoj, gajnus kontraŭ la borsa giganto kaj ties nova – ironie ĉindevena – estro Jerry Yang.

Ĉiu alklako gravas

Ĉu ni povas iom puŝi al justeco, se estonte ni ne plu uzos la retserĉilon de Yahoo!, sed uzos tiun de Google, kaj se ni instigos aliajn fari same? Nu ja, teorie jes. „Ĉiu alklako gravas”, iam diris retspecialisto. Sed ekzistas ankoraŭ aliaj metodoj por protesti. Miloj da klientoj de pagataj servoj de Yahoo!, inter aliaj de Flickr (vidu artikolon ĉi-prie aliloke en tiu ĉi numero), nuligis siajn kontojn en junio, interalie pro la kazo de Ĉinio. Tio estas la „interna politika afero” de tiuj klientoj, kontraŭ kiu neniu povas ion fari. Kaj ĉar „la kliento reĝas”, precipe en Usono, iliaj etaj, sed multnombraj protestoj eble tamen utilos al Shī Tāo kaj liaj kolegoj.

Paul PEERAERTS

Tiu ĉi artikolo povas esti libere kopiita aŭ tradukita por nekomercaj celoj, se oni mencias la fonton: Artikolo de Paul Peeraerts el MONATO (www.monato.be).

Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: 2019-04-17