El mia vidpunkto

Modera espero

La jaro 2007 finiĝis per esperiga signalo: meze de decembro la klimat-konferenco de Balio decidis denove intertraktadi pri batalo kontraŭ la klimatŝanĝo. Nova traktato sekvu post du jaroj la konatan Kioto-protokolon, kun la celo ĝis 2020 draste redukti forcejajn gasojn.

Prioritato de scienco

Estas precipe tri punktoj en la interkonsento de Balio, kiuj permesas moderan esperon: La intertraktado okazos sub la tegmento de Unuiĝintaj Nacioj (UN). La mandato validas por ĉiuj 190 ŝtatoj. Kaj ĉiuj ŝtatoj povas mem kontribui al protekto de la klimato. Por la industri-landoj estas (laŭ la teksto) „devigoj”, por la sojlo- kaj evolu-landoj „agadoj”. Precipe grave estas, ke nun la scienco destinas la direkton kaj gvidos en la intertraktado. La sciencaj ekkonoj estas komplete agnoskataj kiel bazo, neniu plu pridubas ilin. Tio estas malo de la ĝisa situacio, karakterizita de la Kioto-protokolo, kiu donis prioritaton al politiko.

Kvankam en la baza dokumento de Balio ne estas menciataj konkretaj celoj, tamen en piednoto ĝi indikas tri konkretajn citaĵojn el la raporto de la UN-klimatkonsilio, kiuj enhavas ciferojn. Laŭ ili la industriŝtatoj reduktu siajn emisiojn ĝis 2020 je 25 ĝis 40 elcentoj, la tuta mondo ĝis 2050 je pli ol 50 elcentoj. Kaj en krom-dokumento por la Kioto-ŝtatoj troviĝas la konkretaj ciferoj kaj estas indikita kiel celo laŭeble modesta altiĝo de la temperaturo. Tio estas klara progreso, ĉar la teksto postulas ankaŭ de ŝtatoj, kiuj ne subskribis la Kioto-protokolon (ekz. Usono), „kompareblajn agadojn” – kaj tion akceptis ankaŭ Usono.

Giganta progreso

La fakto, ke 190 ŝtatoj entute kapablis interkonsenti pri komenco de novaj intertraktadoj, kaj ke oni indikas jam nun unuajn celojn ĝis 2020, en si mem estas giganta progreso por savi la klimaton. Kaj ke finfine eĉ Usono, kies prezidanto estas inter la plej obstinaj kontraŭuloj de tutmondaj rimedoj, aliĝis al tiu interkonsento kaj revenis sub la gvidon de UN, estas ne nepre atendita sukceso.

La rezultoj de Balio estas precipe merito de Eŭropa Unio (EU), kun Germanio ĉepinte. Ties kanceliero Angela Merkel (ŝi komencis sian karieron kiel ministro pri medio) jam dum la kunveno de la G8-ŝtatoj en 2007 sukcesis logi la usonan prezidanton en komunan respondecon. EU estas kuraĝa protagonisto de mediprotektado, ĝi estas preta porti grandan parton de la pezo. Kaj ĝi kun pacienco sukcesis konvinki la sojlolandojn Barato, Brazilo, Ĉinio kaj Sud-Afriko forlasi sian bremsan pozicion.

Kaj Usono?

Tamen restas la problemo Usono. Certe prezidanto George W. Bush [ĝorĝ dablju buŝ] provos plu defendi la interesojn de la usona ekonomio kaj tial pli ol hezitos kuniri sur komuna vojo al savo de la klimato. Sed Bush perdis jam tiom da reputacio, ke dum la resta jaro de sia regado probable li ne plu povos multe bremsi, ĉar ĉe multaj aliaj politikistoj kaj granda parto de la popolo lia konduto estas ne plu akceptata. La du venontaj jaroj decidos pri la estonteco de tutmonda klimat-protekto, kaj la demando estas, ĉu oni sukcesos Usonon gajni ne nur por kunagado, sed ankaŭ por gvida rolo. Ĉar sen tiu lando kun gigantaj venenaj emisioj ĉiuj klopodoj restos nur duonefikaj. Se oni ne sukcesos tutmonde redukti la emisiojn, UN fiaskos vid-al-vide de la plej granda defio, kiun iam ajn alfrontis la homaro.