Scienco

MALSANOJ

Ĉu estas homoj rezistaj al aidoso?

En la mondo daŭras la senbrida kaj furioza disvastiĝo de aidoso. La ununura absoluta garantio kontraŭ malsaniĝo dume restas la preventado de infekto. Sed nuntempe kuracistoj atentas kvazaŭ ne egalan susceptivecon de diversaj homoj al la viruso de aidoso. Estas unuopaj homoj, kiuj dum multaj jaroj ne infektiĝas, malgraŭ multenombraj seksaj kontaktoj kun HIV-infektitoj. Certe, tio povas dependi de pluraj kaŭzoj: eble malalta patogeneco de certaj stamoj de la virusoj, uzado de defendrimedoj (kondomoj), foresto de aliaj seksaj malsanoj, kiuj pligrandigas la probablecon de HIV-infektado, kaj aliaj. Sed lastatempe sciencistoj esploras iujn internajn mekanismojn, kiuj povas klarigi la relativan rezistecon de iuj personoj al aidoso.

Kiel sciate, la viruso de aidoso havas la specifan proprecon infekti precipe la ĉelojn de la imunsistemo: limfocitojn, monocitojn kaj aliajn. La ĉefa celo de la virusoj estas la limfocitoj, kiuj portas sur sia surfaco tiel nomatan receptoron (akceptilon) CD4. Sur la ekstera kovrilo de la viruso de aidoso troviĝas la glikoproteino 120, helpe de kiu la viruso alfiksiĝas al la ĉela receptoro CD4 kaj poste penetras en la ĉelon. Sed krom CD4 sur la surfaco de imunaj ĉeloj estas specifaj proteinaj substancoj, tiel nomataj receptoroj por kemikinoj. (Kemikinoj realigas en organismo interagadon inter diversaj imunaj ĉeloj.) Kaj la viruso de aidoso utiligas ankaŭ tiujn receptorojn por penetri en imunajn ĉelojn. Ekzistas kelkaj tipoj de receptoroj por kemikinoj, la plej studita el ili estas CCR5.

Antaŭ kelkaj jaroj usonaj sciencistoj, J. M. MacNicholl kaj aliaj, montris, ke kaŭze de mutacio de la koncerna geno en la organismo povas foresti la receptoro CCR5, kaj sekve de tio la viruso de aidoso ne povas penetri en imunajn ĉelojn. En tiu okazo, laŭ opinio de kelkaj sciencistoj, la homo fariĝas relative rezista al aidoso. Tamen tiu rezisteco estas relative malofta kaj ne absoluta. Krome, ĝi koncernas nur iujn homojn, kiuj infektiĝas per seksaj kontaktoj. Se la homo infektiĝas per infektita sango (utiligo de ne sufiĉe sterilizitaj injektiloj, transfuzado de infektita sango, plasmo ktp), eĉ la foresto de la supremenciitaj receptoroj ne defendas kontraŭ aidoso.

Laŭ opinio de sciencistoj, tiuj genaj anomalioj troviĝas meznombre ĉe proksimume 1-2 % de homoj, ili akiras la relativan rezistecon al aidoso. Sed iuj specialistoj pri genetiko argumentas, ke inter iuj popoloj de Norda Eŭropo (finnoj, estonoj ktp) la ofteco de similaj protektaj genaj anomalioj estas pli alta.

Laŭ informo de la sciencistoj de la Instituto de Ĝenerala Genetiko nome de N. I. Vavilov (Moskvo), ĉe popoloj de la eŭropa parto de Rusio la ofteco de la protekta anomalio de la geno respondeca pri CCR5 estas ĉirkaŭ 15 % (S. Borinskaja, Medicinskaja gazeta, n-ro 8, 2005). Sed estas malfacile konsenti kun la konkludo de rusiaj genetikistoj, ke por rusoj la risko de apero de aidoso estas malpli alta, ol por plimulto de eŭropaj popoloj, konsiderante la intensan disvastiĝon de HIV-infekto en nuntempa Rusio (nur oficiale la nombro de HIV-infektitoj superas 360 milojn, sed, laŭ opinio de multaj epidemiologoj, la reala nombro superas unu milionon). Ni opinias, ke la risko de HIV-infektado pli multe dependas de konkreta epidemia situacio, ol de etnaj kaj naciaj diferencoj.

Do, estas vere, ke iuj homoj havas relativan rezistecon al aidoso. Sed ne ekzistas homoj absolute rezistaj al HIV-infekto.