Politiko

OPINIO

Koro, kiu neniam serbe batis

Kosovo apartenis al la mezepoka serba reĝlando de la 12a ĝis la 14a jarcento. En 1389 okazis granda turka invado, tiel ke eblas diri, ke tiam simbole disfalis la „granda serba imperio”. Fakte, tamen, la mezepoka serba regno disfalis en 1459.

Kosovo reeniris Serbion en 1912, post la dua balkana milito, kiam la turkoj post preskaŭ kvin jarcentoj definitive estis forpelitaj de Balkanio. Post tiom da jarcentoj Kosovo jam perdis ajnan serban karakteron: albanoj kaj turkoj konsistigis la plimulton de la loĝantaro. Kvankam dum la lastaj 96 jaroj (1912-2008) mite la „koro de Serbio” estis Kosovo, en realo neniam tiel estis.

Malgraŭ klopodoj de monarkista Jugoslavio (1918-1945) ŝanĝi la etnan strukturon en Kosovo, albanoj konsistigis etnan plimulton. Cetere Kosovo ne figuris serioze kaj profunde kiel patriota simbolo en serbaj animoj. Kontraŭe, Kosovo por multaj serboj dum jaroj estis simbolo de malpuro, malriĉo kaj primitivismo, ĉar konsiderata etne albana.

Animo

La reĝimo de Slobodan Milošević (1987-2000) politike ekuzis Kosovon alimaniere. Per mitologio kaj per „nacia kolektiva memoro” ĝi propagandis pri Kosovo kiel „koro kaj animo de Serbio”. Hodiaŭ serboj reinventas ĉi tiun tezon, argumentante, ke sen Kosovo ne ekzistos Serbio. Sed la plimulto de la serboj neniam vizitis Kosovon.

Nuntempe en Kosovo loĝas 2 000 000 da albanoj kaj 150 000 serboj (90 % : 10 %). Kosovo, do, estas jam delonge etne tute perdita por Serbio – ankaŭ morale kaj politike.

Evidentas la kialoj: unuavice la militaj krimoj kaj aliaj teruraĵoj plenumitaj en Kosovo de la reĝimo de Milošević inter 1989 kaj 1999. En 1989 li ĉesigis la aŭtonomion, kiun al Kosovo garantiis la ŝtata konstitucio. Lia polico murdis 32 ministojn, kiuj protestis en minejo Stari Trg, kaj kiam Milošević transiris la linion, post kiu oni ne povas reveni al dialogo, albanoj organizis paralelan reg-sistemon.

En marto 1998 la serba polico forbruligis albanan vilaĝon, kaj sekvis forta kaj bone preparita albana popol-leviĝo. Pro policaj krimoj kontraŭ albanoj intervenis en 1999 Nord-Atlantika Traktat-Organizaĵo (NATO). Tiam, venĝe, serboj detruis aliajn vilaĝojn kaj forpelis 800 000 civilulojn al Albanio aŭ Makedonio.

Sorto

Pro tio ne eblas kompari la sorton de Kosovo kun tiu de aliaj etnaj popoloj, ĉar plejparte ili ne tiom suferis. Ne intervenis NATO kaj ne sekvis la murdado. Tiel, morale kaj politike, Serbio perdis Kosovon jam en 1999, ne en 2008.

Laŭ internacia juro, kies limoj iufoje tre elastas, Kosovo estas parto de Serbio. Sed kiamaniere dum la homa historio ŝanĝi ŝtatlimojn, se ne per militaj invadoj, armitaj fortoj kaj per disŝiro de internacia juro? Ĉu de historia perspektivo ekzistas ŝtato eŭropa, kiu ne estis iam okupanto kaj okupato, invadanto kaj invadato? Oni ne forgesu, ke ankaŭ Serbio per invado kaj ne per juro „ricevis” Makedonion en 1912 kaj Montenegron en 1918.

Mi estas serbo. Patrioto. Sed ankaŭ realisto. Grandaj potencoj agnoskis la novan ŝtaton de Kosovo. Tion ĝis nun faris jam 36 landoj. Serbio pensu pri sia estonteco: pri moderniĝo, pri malfermiĝo al la mondo, pri membriĝo en Eŭropa Unio. Mitojn ĝi nepre lasu en sia politiko.