Eseo

BARATO

La barata ekonomio: miraklo neefika

Oni kutime nomas la aktualan periodon ekde 1991 la reforma periodo de la barata ekonomio. Dum tiu ĉi periodo pro diversaj strategioj oni „liberigis” la merkatojn kaj rapide ekkreskis la ekonomio. Rezulte, ekzemple, la fremdvalutaj rezervoj en la lando kreskis de 6 miliardoj da dolaroj en 1991 ĝis 208 miliardoj en 2007. Jen Barato Lumanta kaj Nekredebla Barato laŭ politikaj sloganoj.

En la jaro 2006-2007, la ekonomio de Barato kreskis je 9,4 %. La novaĵo, ke Barato estas unu el la plej rapide kreskantaj landoj en la mondo, kompreneble furoris, unuflanke inter tiuj, kiuj laŭdis tiun ĉi rapidegan progreson, kaj aliflanke inter tiuj, kiuj denove atentigis nin pri la daŭre vasta malriĉeco en la lando. Ĉi tiu eseo fokusiĝos sur la dua flanko de la barata ekonomio, t.e., ne pri la glora atingo pasintjare raportata, ke Barato nun havas pli ol cent mil milionulojn – homojn, kiuj havas pli ol unu milionon da usonaj dolaroj. Male, ni restos ĉe la malpli raportata fakto (denove laŭ raporto pasintjara), ke en la jaro 2005, Barato havis 302 milionojn da malriĉuloj. Tiu cifero estas preskaŭ trioblo de la loĝantaro de Japanujo, kaj pli ol sesoblo de la loĝantaro de Sud-Koreio!

Sed kiu estas malriĉulo? Laŭ la barata registaro, malriĉulo estas homo kiu elspezas en unu monato malpli ol 11 dolarojn. Multaj esploristoj argumentas, ke tiu ĉi difino de la „novelo de malriĉeco” estas tute nerealisma, kaj, ke se oni levas la elspezkriterion al pli realismaj niveloj, multe pli da baratanoj estus malriĉaj. Ĉiaokaze, 72 % de tiuj malriĉuloj loĝas en la kamparaj regionoj de la lando. Iliaj vivoj kompreneble dependas ĉefe de la agrikulturo. La malriĉeco tie estas sezona afero, dependante de la pluvado kaj la rikoltado. Grandega nombro de baratanoj do vivas ĝuste ĉe la „malriĉeca linio”: jen super ĝi, jen sub ĝi.

Notindas, ke la grandega agrikultura sektoro en Barato, kiu vivtenas 60 % de la laborantaro, kontribuas nur je 28 % al la malneta enlanda produkto. Por la malriĉuloj, la galopanta kresko de la ekonomio ne havas multan signifon. Ni vidu la situacion en du sociaj sektoroj, la edukado kaj la sano. Kiel vi sendube scias, ambaŭ havas gravegan rolon en la takso de la vivkvalito de lando – la t.n. indekso pri la homa evoluigo.

Antaŭ ĉio, ni notu, ke en Barato pli ol 12 milionoj da infanoj laboras. La laborejoj gamas de danĝeraj fabrikoj al malfacilegaj agroj ĝis mezklasaj hejmoj. Almenaŭ por tiuj ĉi infanoj, la ekonomia miraklo de Barato restas fantazio. Por malriĉuloj en Barato ne estas facile edukigi siajn infanojn. Same kiel en multaj aliaj partoj de la „tria mondo”, grandegas la infrastrukturaj problemoj de la lerneja sistemo: manko de lernejoj, instruistoj kaj lernomaterialoj. La rezultoj estas mizeraj. Ekzemple, en mia gubernio Andrapradeŝo, malgraŭ 20-procenta kresko de la legopovo dum la lastaj dek jaroj, laŭ la popolnombrado de 2001, 49 % de la virinoj restas analfabetaj. Tiu proporcio estas multe pli alta inter virinoj de la minoritatoj kaj la indiĝenaj popoloj. Kiel ĉie en la mondo, ankaŭ en Barato troviĝas forta korelacio inter virina edukado kaj la edukado de infanoj. Ekde 2005, neregistara organizaĵo en Barato faras grandskalajn studojn pri la stato de la landa instrusistemo. La enketo raportas, ke tutlande, 10 % de la infanoj, kiuj ne iras al la lernejo estas infanoj de analfabetaj patrinoj; kontraste, nur 2 % de tiaj infanoj estas idoj de legopovaj patrinoj. La edukado de virinoj do kontribuas signife al la edukado de infanoj.

Ĝuste la samon oni trovas ankaŭ en la sansektoro: la sano de la virinoj rekte kontribuas al la infana (kaj familia) sano. Kaj vidu kiel statas la sano de niaj virinoj. Unu el la (jam tro multaj!) hontigaj statistikoj barataj estas la patrina mortproporcio (angle: Maternal Mortality Rate, aŭ MMR). Malgraŭ la impona statistiko de la registaro, ke la MMR malgrandiĝis je 24 %, laŭ unu takso pli ol 130 000 barataj virinoj mortas ĉiujare dum aŭ post la akuŝo: po unu morto en kvar minutoj laŭ frape trista reprezento de la faktoj. Kaj kial okazas tiu ĉi tute evitebla tragedio?
1. pro malbona kaj nesufiĉa nutraĵo – gravedaj virinoj en Barato meze plipeziĝas je nur 7 kg kompare al 12 kg en la evoluintaj landoj
2. ĉar nur 60 % havis antaŭnaskan sanprizorgadon.
3. pro tute malbona aliro al la sansistemo: ĝi estas plejparte urba – 80 % de la kuracistoj troviĝas en la urboj, same kiel 75 % de la apotekoj kaj 60 % de la kuracejoj. Se entute ekzistas registaraj kuracejoj kun kuracistoj kaj flegistinoj, mankas vojoj kaj transportiloj de la vilaĝo al la kuracejo: rezulte, en kamparaj regionoj, tri el kvar akuŝoj okazas en la hejmo.
4. pro manko de trejnitaj homoj ĉe la akuŝo.
5. ĉar 60 % de la patrinaj mortoj okazas post la akuŝo – tamen, malpli ol 17% de virinoj ricevas ian ajn postnaskan sanprizorgadon.

Krom tiuj ĉi kaŭzoj registara raporto aldonas, ke „malaltaj niveloj de instruado inter virinoj signife pligrandigas la riskon de la patrina morto”.

Malbona eduksistemo do rekte kontribuas al tragedioj en la sansektoro. Severaj mankoj en la registara sansistemo devigas homojn iri al altkostaj privataj alternativoj. Tiuj malriĉigas ilin kaj rezulte ili ne plu povas edukigi siajn infanojn – kaj tiel rekomenciĝas la malbona cirklo.

Ĉu entute eblas rompi tiun ĉi ciklon de malriĉeco? Nu, almenaŭ en la kazo de la MMR, tutcerte jes! Vidu Srilankon: en la 1950aj jaroj, Srilanko havis MMR-on de 550; ĝi estis nur 30 en 1994. Plia statistiko: la infana mortproporcio en Barato estas po 85 mortoj por mil vivnaskiĝoj; la cifero por Srilanko estas 14. Eĉ Nepalo kaj Bangladeŝo atingis ciferojn de 76 kaj 77. Notindas, ke neniu el tiuj landoj ĝuis ekonomian kreskon de 9,4 %. Konklude, klaras la jenaj punktoj:
1. la rapidega ekonomia kresko de la barata ekonomio havis malgrandan efikon sur la vivo de la malriĉularo.
2. sen draste altaj kaj efikaj elspezoj en la sociaj sektoroj de la ekonomio, daŭre validos la supre menciitaj skandalaj faktoj pri la lando. Ili ne restas nur faktoj, sed rapide iĝas la fonto de signifa malkontento inter la malriĉularo tra la tuta lando.
3. kaj fine, la ekzemplo de Srilanko montras, ke por bona vivkvalito, mirakla ekonomia kresko nek necesas nek sufiĉas.