Leteroj

Ekonomiaj rilatoj

Kun vera intereso mi legis la artikolon kun la titolo Sekretaj kristanoj, ĉu veraj kristanoj de Isikawa Takasi (MONATO 2015/03, p. 21-22). Bone verkita artikolo kaj mi gratulas al la aŭtoro pro la faka historia enhavo.

Tamen mi persone ne povas konsenti kun la frazo de la aŭtoro, laŭ kiu en 1620 „Diplomatiaj rilatoj estis limigitaj al Ĉinio kaj Nederlando” (p. 21). Diplomatiaj rilatoj postulas ambasadorejojn kaj laŭ la Konvencio de Vieno pri diplomatiaj rilatoj (1961) la ĉefo de la diplomatia misio devas havi interkonsenton de la gastiganta ŝtato. En 1620, Japanio, Ĉinio kaj Nederlando havis nek ambasadorejojn, nek ambasadorojn laŭ la senco de la Konvencio de Vieno.

Rilatoj inter Japanio kaj Nederlando datiĝas de 1603, kiam la unuaj formalaj komercaj rilatoj estas establitaj. En 1637 la ribelo de kristanaj japanoj kontraŭ la reĝimo Tokugawa estis subpremita ankaŭ kun la helpo de Nederlando. Ĉiuj kristanaj nacioj, kiuj helpis la ribelulojn, estis forpelitaj el Japanio. Restis nur Nederlando kaj Ĉinio, kiuj povis komerci kaj havi ligimitajn ekonomiajn kontaktojn kun Japanio. Ilia statuso fakte daŭris pli ol du jarcentojn, de 1641 ĝis 1853.

Pro historiaj kaŭzoj mi povas konsenti en la artikolo nur kun korektita frazo, ke „Komercaj kaj ekonomiaj rilatoj estis limigitaj al Ĉinio kaj Nederlando.”