MONATO
Por skribi al ni
Serĉi en MONATO
Al la versio por poŝtelefonoj

Scienco

ITALIO

Eta scienca bulteno el la itala duoninsulo

En la jena artikolo, ni mallonge traktas tri rimarkindajn sciencajn projektojn, en kiuj lastatempe partoprenis italaj fakuloj aŭ sciencaj institutoj.

Cerebra formo kaj homa personeco

Internacia esploristaro, en kiu anas ankaŭ la itala sciencisto Luca Passamonti [luka pasamonti], dungito ĉe la Instituto pri Bio-Bildoj kaj Molekula Fiziologio (Ibfm-Cnr), analizis la rezultojn de pli ol 500 magnetaj nukleaj resonancoj efektivigitaj ĉe sanaj individuoj. La aĝo de la pristudatoj estis inter 22 kaj 36 jaroj. La teamo ekzamenis la anatomiajn malsamojn inter iliaj respektivaj korteksoj (konataj ankaŭ kiel cerebraj kortikoj). Laŭ la aŭtoroj de la nekutima esploro, ja eblas hipotezi striktan ligitecon inter la formo de ies cerebro kaj ties personeco.

Kogna difektiĝo malrapidigeblas

Aldone: fakto estas, ke miliono da italaj maljunuloj spertas kognan mankon aŭ iun formon de senila demenco, ekzemple la malsanon de Alzheimer. Pro tio, ke ankoraŭ ne ekzistas kuraciloj kontraŭ ĝi, gravas laŭeble malrapidigi la – ĉiuokaze iam okazontan – mensan difektiĝon ekde la unuaj fazoj de la malsano. Sciencistoj el la Instituto pri Neŭrosciencoj (In-Cnr) kaj el tiu pri Klinika Fiziologio (Ifc-Cnr), kun sidejo en Pizo, okupiĝis pri la afero kaj konstatis malpli rapidan evoluon de la malsano kaj esperigan pliboniĝon de la ĝenerala kogna stato kaj de la cerebra funkciado ĉe homoj, kiuj komence de la esploro montris malfortan kognan damaĝon.

Plurjarmila glacio

Fine, kadre de grava mondskala iniciato, kiun partoprenas la itala Instituto pri la Dinamiko de Medio-Procedoj (Idpa-Cnr), estis malkovrite, ke la plej profunda kaj antikva glacio ĉeesta sur la monto Ortles estiĝis ĝuste antaŭ 7000 jaroj. Pere de la glaciaj tavoloj ekstraktitaj, oni nun klopodos kontroli, kiumaniere la mediaj ŝanĝoj okazantaj en aparta regiono interagas kun la ĝeneralaj klimataj ŝanĝiĝoj de la planedo.

Cristina CASELLA
korespondanto de MONATO en Italio

Tiu ĉi teksto aperis en la presita kaj en la PDF-forma versioj de Monato en la jarkolekto 2020, numero 04, p. 10.

Tiu ĉi artikolo povas esti libere kopiita aŭ tradukita por nekomercaj celoj, se oni mencias la fonton: Artikolo de Cristina Casella el MONATO (www.monato.be).

Lasta adapto de tiu ĉi paĝo: 2020-07-07