Scienco

RAPORTOJ

Eŭropaj arboj pli kaj pli endanĝerigitaj

Laŭ freŝa raporto de la Internacia Unio por la Konservo de Naturo kaj Naturaj Resursoj (angle International Union for the Conservation of Nature and Natural Resources, IUCN), 42 % de la 454 arbospecioj vivantaj en la malnova kontinento kaj eĉ 58 % de la 265 endemiaj arbospecioj, tio estas tiuj, kiuj vivas nur en tiu regiono, povus malaperi de Eŭropo. La dokumento krome klasifikas 15 % (t.e. 66 speciojn) de la arboj en Eŭropo kiel „krize endanĝerigitajn”.

Kaŝtanujo ĉevala

Inter la endanĝerigitaj specioj menciindas precipe la kaŝtanujo ĉevala (science Aesculus hippocastanum) kaj pluraj specioj de sorbusoj. Kaŝtanujon ĉevalan klasifikas IUCN kiel „vundeblan” specion, kio respondas al la unua nivelo de minaco. Ĉi tiujn arbojn endanĝerigas interalie invada specio de la hipokaŝtana folioborulo (Cameraria ohridella), insekto, kiu disvastiĝis rapide de Balkanio al cetera Eŭropo.

Ŝirmejo

La raporto de IUCN identigas vastan amplekson de minacoj por arboj, kiel novaj invadaj plantoj kaj arboj, arbaj malsanoj, grandskala arbofaligado, sed ankaŭ la disvolviĝo de daŭre ekspansiantaj agrikulturo kaj industrio, amasturismo, klimat-ŝanĝiĝo kaj lokaj arbaraj incendioj. En la raporto estas aldone menciite, ke ĉiuj arboj estas necesaj por la vivo sur la tero kaj, en sia tuta diverseco, estas fonto de nutrado kaj ŝirmejo por nenombreblaj birdoj kaj bestoj, kiuj vivas en arbokronoj.

Programo LIFE

Pli ol 150 fakuloj kaj esploristoj el la tuta Eŭropo kontribuis al la projekto pri eŭropaj arboj, kiu estis financita de la programo LIFE fare de la Eŭropa Komisiono kun la subteno de Konsilio de Eŭropo, Brita Entomologia Societo kaj aliaj, sen forgesi la kontribuon de kelkaj eŭropaj ŝtatoj, kiel Svedio, Svislando, Nederlando kaj Luksemburgo. La raporto estis publikigita la 27an de septembro 2019.

Lemano

Oni fondis la Internacian Union por la Konservo de Naturo kaj Naturaj Rimedoj en Fontainebleau (Francio) en 1948. La centra oficejo troviĝas borde de Lemano (Ĝeneva Lago), en Gland (Svislando). IUCN kunigas 83 ŝtatojn kaj multajn fakajn internaciajn asociojn. Kun ĝi kunlaboras de proksime pli ol 10 000 spertuloj kaj sciencistoj el la tuta mondo. Pli da informoj tiurilate haveblas anglalingve ĉe https://www.iucn.org/news/species/201909/over-half-europes-endemic-trees-face-extinction.