Lingvo

AKTUALE

Virusa konfuzo

Pluraj legantoj rimarkis, kaj kelkaj atentigis MONATOn pri tio, ke en la amaskomunikiloj, kaj ankaŭ en la sociaj retoj, regas ioma konfuzo pri la nomo de la viruso, kiu ekde decembro hantas la mondon. En la komenco oni parolis ĉefe pri la kronviruso, poste pri la nova kronviruso, kaj ankoraŭ poste multaj sciencistoj uzis nur la nomon de la malsano COVID-19. Eĉ Tedros Adhanom Ghebreyesus, la ĝenerala direktoro de la Monda Organizaĵo pri Sano (MOS) intervenis emfazante, ke gravas nomi la novan kronvirusan malsanon COVID-19.

La epiteton nova oni ekuzis komence de la jaro, kiam la amaskomunikiloj ekkonsciis, ke ekzistas pluraj kronvirusoj. La ne tiom junaj gelegantoj certe memoras la malsanon sarso, kaŭzitan de la kronviruso SARS-CoV, kiu trafis ĉefe Ĉinion komence de la jaro 2003. Kial oni tiam nomis ĝin sarso (aŭ saroso aŭ sasoso, ĉar oni tiam same diskutis pri la nomo, kiel nun pri kronviruso kaj koronviruso!) kaj ne „la nova kronviruso”, kiel oni faris nun? Ankaŭ merso (MERS-CoV) en 2012, malpli disvastiĝinta viruso, neniam estis nomata „la kronviruso”. Ni suspektis, ke la kialo estas trovebla en Ĉinio, ĉar ja kaj SARS-CoV kaj SARS-CoV-2 (la viruso, kiu kaŭzas la malsanon COVID-19) unuafoje infektis homojn en tiu lando.

Kaj nia suspekto verŝajne estas prava. Legantino Xiaozhe Liu skribis: „Sarso estas akronimo de ‚Severa Akuta (Re)spira Sindromo’ (en la ĉina: 严重急性呼吸综合征), kaj merso estas akronimo de ‚Mez-Eosta (Re)spira Sindromo’ (en la ĉina: 中东呼吸综合征), do en ambaŭ mankas la vorto ‚kronviruso’ (冠状病毒), kaj sekve la ĉinoj nomis ilin sen ‚kronviruso’. Sed, ĉi-foje, tiun novan malsanon la ĉinoj nomas la ‚nova kronvirusa pneŭmonio’ (新型冠状病毒肺炎), do ĉi tie ja sin trovas la vorto ‚kronviruso’, kaj pro tio ĝi komencis esti uzata inter ĉinoj kaj poste en la tuta mondo.”