Leteroj

La pandemio kaj ni

Ni starigu al ni tiun ĉi demandon: Kiel eskapi el la granda monda malordo? La pandemio Covid-19 povas esti la lasta najlo en la ĉerko de multflankismo. Fronte al naciismaj febroj kaj retiriĝo de ŝtatoj, ĉu ekzistas espero rekonstrui la sistemon de internacia kunlaboro aŭ regado? La nuna mondo estas malbona. Duono de la homaro estas kvazaŭ metita en malliberejon, kio neniam antaŭe okazis. Pluraj fundamentaj liberecoj (rajto je kunveno, je manifestacioj) estas forigitaj, kaj ili lasis lokon al gvataj kontrolsistemoj. Pli ol 50 landoj deklaris esceptostaton. Demokratioj malpligravigis sian parlamenton. La tiel nomataj „malliberalaj” aŭ aŭtoritatismaj reĝimoj profitas el ĉi tio por iom pli enŝlosi sian socion.

Ĉu la pandemio povas malordigi la internacian ordon? Fakte, la tutmonda lukto kontraŭ la kronviruso ne signifas la finon de rivalecoj inter grandaj potencoj. Sed la epidemio povus akceli la relativan malkreskon de la influo de Usono, la strategian rezistadon kontraŭ eŭropanoj kaj la kreskantan influon de Ĉinio. Laŭ la kameruna filozofo kaj historiisto Achille Mbembe, „tio, kio okazas al ni, estas parte postsekvo de la terura laboro farita dum la pasintaj jarcentoj por apartigi la homaron.”

En Bruselo la epidemio ankoraŭ ne malhelpis la dogmon de libera komerco. La oficistoj pri komerca gvidado ĉe Eŭropa Komisiono daŭre pritraktas liberkomercajn traktatojn nome de Eŭropa Unio en siaj hejmoj. Kvazaŭ la pandemio ne ŝanĝus ion. Ni esperu, ke iam ĝi malaperos.