Scienco

BIOLOGIO

Malkovro de ... Dumbo en oceanaj abismoj

Marsciencistoj kaj biologoj entuziasme ĝojkrias. En Hinda Oceano, je profundo preskaŭ sepkilometra, do proksimume du kilometrojn pli sube ol ĉe la antaŭa rekordo, ili sukcesis filmi naĝantan oktopodon. Ĝi nomiĝas „dumbo-oktopodo” kaj apartenas al la genro Grimpoteuthis. Oni oficiale ĝin priskribis en la scienca revuo Marine Biology (Mara biologio).

Elefanteto

Ĉi tiu malofta oktopodo havas la ĝeneralan nomon „Dumbo”, ĉar ĝiaj naĝiloj memorigas pri la figuro de la fluganta elefanteto Dumbo (el la samnoma desegnofilmo de Walt Disney, aperinta en 1941). La oktopodo ĉe siaj flankoj havas du grandajn naĝilojn, kiuj elstaras kiel oreloj de elefanto. Ĝi naĝas helpe de naĝiloj, uzante prenilbrakojn nur por reguligi la direkton de naĝado. Ĝis nun zoologoj priskribis 13 speciojn de „dumbo-oktopodoj”, kiuj vivas ĉirkaŭ 3-5 jarojn. Ili nutras sin ĉefe per maraj helikoj, lamelibrankoj, vermoj kaj aliaj malgrandaj animaloj, kiujn ili trovas ĉe la fundo de la maroj kaj oceanoj.

Kameraoj

La sciencistoj esploris marprofundaĵojn en Hindia Oceano per sentemaj aparatoj kaj kameraoj, kiujn ili malsuprenigis de esplorŝipoj en la maron. Falinte funden, la aparatoj komencis registri la tutan moviĝadon ĉirkaŭ si. La kameraoj samtempe filmis du malgrandajn oktopodojn, unu kun longo de 43 centimetroj, kiu naĝis je profundo de 5760 metroj sub la marnivelo; kaj la alian, je 35 centimetroj longan, kiu estis malkovrita je profundo de 6957 metroj. Ĝis nun sciencistoj estis trovintaj je tia profundo nur ovojn kaj fragmentojn de „dumbo-oktopodoj”. Naĝantan oktopodon oni registris antaŭ ĉirkaŭ 50 jaroj je maksimuma profundo de nur 5145 metroj ĉe la insulo Barbado, kiu troviĝas en Norda Atlantiko.

Pli ol monstroj

Fakuloj opinias, ke la nova malkovro pri oktopodoj povus parte helpi ŝanĝi la rigardon de homoj pri ilia vivo. Fakte bestoj, kiuj vivas en tiaj marprofundaĵoj, estas ofte perceptataj kiel fantomaj maraj monstroj. La „dumbo-oktopodojn” filmis la mara biologo Alain Jamieson kadre de la ekspedicio Five Deeps Expeditions 2018-2019 (Ekspedicioj en kvin profundojn). Pli da informoj haveblas anglalingve ĉe http://doi.org/10.1007/s00227-020-03701-1.